Cũng như nhiều loại thủy sản khác, cá rất dễ mắc nhiều bệnh và chịu tác động từ môi trường. Ký sinh trùng gây bệnh trên cá là nguyên nhân chính làm ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng. Nếu không kịp thời ngăn chặn sẽ dẫn đến tổn thất nghiêm trọng về kinh tế.
Thời tiết miền bắc đang trong giai đoạn chuyển mùa, nhiệt độ môi trường thay đổi liên tục. Đây là điều kiện thích hợp cho các loại nấm và ký sinh trùng gây bệnh phát triển. Để chủ động phòng và điều trị các bệnh do nấm và ký sinh trùng trên cá, người nuôi trồng thủy sản cần nắm được một số kiến thức cơ bản của các bệnh này.
Xem thêm: Nuôi tôm siêu thâm canh như thế nào để cho năng suất và chất lượng?
Bệnh trùng mỏ neo
- Tác nhân: Ký sinh trùng gây bệnh có tên Lernaea, dạng giống mỏ neo, cơ thể có chiều dài 8 – 16 mm. Giống như cái que, đầu có mấu giống mỏ neo cắm sâu vào cơ thể cá.
- Dấu hiệu: Cá nhiễm bệnh kém ăn, gầy yếu. Xung quanh chỗ trùng bám là điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển.
- Tác hại: Bệnh gây tác hại lớn cho cá giống và cá hương. Trùng thường ký sinh ở da, mang, vây, mắt… trên các loài cá. Như: Cá lóc bông, bống tượng, chép, mè, tai tượng…
- Phòng trị:
- Dùng CLEAR & CLEAN 1lít cho 2000m3 nước ao tuần 1 lần, xử lý lại 1-2 lần để diệt sạch. Hoặc dùng SEAWEED 2-2.5 lít/1.000 m³ nước. Mỗi tuần xử lý 1 lần, trong 2 tuần.
- Trộn BIO AMOXCICLLIN 50 % FOR FISH. 100gr cho 800-1000kg cá ăn 3-5 ngày để phòng bội nhiễm do vi khuẩn kế phát khi cá bị tổn thương do trùng mỏ neo chích bám trên da cá.
Bệnh rận cá
- Tác nhân: Trùng thường gây thuộc giống Argulus và Alitropus màu trắng ngà. Có hình dạnh giống con rệp nên còn gọi là rận cá. Hoặc bọ cá, bọ vè, có thể nhận thấy bằng mắt thường.
- Dấu hiệu: Trùng ký sinh bám trên da cá hút máu cá. Đồng thời phá hủy da, làm viêm loét tạo điều kiện cho các sinh vật khác tấn công.
- Phòng trị: Áp dụng cách phòng trị giống trùng mỏ neo.
Trùng bánh xe
- Tác nhân: Do trùng bánh xe Trichodina ký sinh ở da và mang cá. Bệnh thường phát triển vào những ngày trời không nắng, âm u hoặc mưa kéo dài.
- Triệu trứng: Màu sắc cá nhợt nhạt. Thân cá có nhiều nhớt màu trắng đục, đuôi, vây bị xơ mòn. Bơi lội không định hứng, thân cọ vào cây cỏ như bị ngứa.
- Phòng trị: Để điều trị bệnh này, có thể sử dụng nhiều loại hóa chất như nhưng lại không an toàn, theo đó, người nuôi nên áp dụng phương pháp tắm cá và dùng thuốc.
- Tắm cá: Dùng muối ăn (NaCl), nồng độ 2 – 3% tắm cho cá trong thời gian 5 – 10 phút hoặc dùng CuSO4 nồng độ 3 – 5 ppm (3 – 5 g/m3 nước) tắm cho cá trong 5 – 10 phút.
- Phun thuốc trực tiếp xuống ao: Bằng việc dùng BIO GREENCUT nồng độ 2-2,5 lít/1.000 m3.
Bệnh do bào tử trùng
- Tác nhân: Do bào tử trùng Myxobolus sp. Ký sinh trên mang cá, trùng này rất khó diệt do khi gặp điều kiện bất lợi chúng sẽ tạo kén để ẩn nấp.
- Triệu trứng: Cá bị bệnh thường hô hấp kém do mang và da tiết ra nhiều dịch nhờn. Phần da và mang bị trùng ký sinh sẽ viêm loét, tạo điều kiện cho vi khẩn, nấm và một số vi sinh vật khác gây bệnh.
- Trị bệnh: Dùng muối liều lượng 25 – 30 kg/m3 tắm cho cá trong thời gian 10 -15 phút. Hoặc 10 – 15 kg/m3 trong 20 phút. Hoặc dùng Formalin liều lượng 0,4 – 0,5 ml/l trong 1 tiếng.
Bệnh sán lá đơn chủ
- Tác nhân: Do sán lá đơn chủ 16 móc (Dactylogyrus) hoặc 18 móc (Gyrodactylus) ký sinh vào da và mang cá.
- Dấu hiệu: Cá bị bệnh thường hô hấp kém do mang và da tiết ra nhiều dịch nhờn. Phần da và mang cá bị ký sinh sẽ viêm loét, tạo điều kiện cho vi khuẩn, nấm và một số vi sinh vật khác gây bệnh.
- Phòng trị: Có thể dùng hóa chất giống như điều trị bệnh trùng mỏ neo hoặc dùng BIO HALIFISH (1kg/3-4 tấn cá), cho ăn liên tục 3-5 ngày.
LƯU Ý:
Để giảm thiểu tác động của ký sinh vật gây bệnh cho cá, trong quá trình nuôi, người dân cần thực hiện một số giải pháp sau:
- Vệ sinh ao, đìa sạch trước mỗi vụ nuôi: dọn sạch cỏ; vét bùn đáy ao; lắp hết các lỗ mọi hang lỗ xung quanh bờ ao; bón vôi để tiêu diệt mầm bệnh; ổn định pH và diệt tạp.
- Chọn loài cá nuôi phù hợp, con giống tốt, không mang mầm bệnh, cá tương đối đều cỡ, màu sắc sáng đẹp, bơi lội nhanh nhẹn, phản ứng nhanh, không bị dị hình, trầy xướt…
- Không thả cá với mật độ quá cao, thường xuyên bổ sung thuốc bổ, dinh dưỡng cho cá bằng các sản phẩm C-FEED, BIO-VIZYME NEW FOR FISH, BIO PREMIX 22 FOR FISH,…
Xem thêm nhiều thông tin hữu ích tại đây!
Trần Hiền
Nguồn: thuoctrangtrai.com