Thái Lan Bảo Hộ Ngành Mía Đường, Khó Khăn Thương Mại Ở Các Nước

Chính sách bảo hộ của Thái Lan đang gây nên nhiều khó khăn cho ngành mía đường ở nhiều nước trên thế giới. Biện pháp phòng vệ thương mại được xem là  giải pháp quan trọng trước tình thế này.

Thái Lan bảo hộ toàn diện ngành mía đường nội địa

Ngành mía đường luôn được Thái Lan bảo hộ một cách triệt để. Mỗi năm Chính phủ Thái Lan chi 2-3 triệu USD cho công tác nghiên cứu giống mía mới. Sau đó bàn giao miễn phí cho các nhà máy và nông dân. Bên cạnh đó cũng hỗ trợ 1-2% lãi suất để nông dân đầu tư máy móc sản xuất. Cũng triển khai chính sách miễn thuế nhập khẩu máy móc, nguyên vật liệu hỗ trợ ngành mía đường nước này…

Trong 1,3 tỷ USD mà Chính phủ Thái Lan dành ra để hỗ trợ ngành mía đường. Có đến hơn 775 triệu USD được sử dụng cho mục đích trợ giá bù đắp mỗi đợt khi giá đường trên thế giới sụt giảm. Người trồng mía ở Thái Lan mỗi năm được thanh toán trực tiếp khoảng 500 – 525 triệu USD. Trong khi đó, các nhà sản xuất mía đường trong nước được hưởng các khoản vay có lãi suất thấp và các khoản trợ cấp đầu vào…

Đặc biệt, Chính phủ nước này cũng duy trì tỷ lệ chia sẻ lợi nhuận 70:30. Trong đó 70% tổng doanh thu đường cho nông dân, 30% còn lại được phân bổ cho nhà chế biến. Tỷ lệ chia sẻ lợi nhuận này giúp cho các nhà máy đường đạt được tỷ suất lợi nhuận gộp ổn định và tăng cường chuỗi cung ứng

Các nền kinh tế khác hứng chịu hậu quả

Với mục đích đem lại lợi ích cho ngành mía đường nội địa. Nhưng những chính sách bảo trợ của Thái Lan đồng thời cũng đặt ngành mía đường ở nhiều nước vào thế khó. Giá đường giảm mạnh nên không còn tạo nguồn thu nhập chính cho nông dân các nước này.

Theo Cơ quan cung ứng lương thực Brazil, trong niên vụ 2020-2021 tiếp tục giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 2016. Vì nông dân chuyển từ trồng mía sang các loại cây sinh lời nhiều hơn như đậu tương và ngô.

Trong khi đó, theo thông tin từ Hiệp hội mía đường Ấn Độ (ISMA). Nước này đã sản xuất gần 17 triệu tấn đường thô. Giảm khoảng 23% so với cùng kì năm ngoái.

Ngành mía đường Việt Nam chịu ảnh hưởng

Ở Việt Nam, tình hình cũng tương tự khi đường nhập khẩu từ Thái Lan có dấu hiệu bán phá giá. Giá xuất khẩu trung bình của đường thô và đường tinh luyện từ Thái Lan sang Việt Nam là 334 USD/ tấn. Đã thấp hơn giá bán tại thị trường nội địa Thái Lan đang là 755 USD/ tấn. Và rẻ hơn cả chi phí mía để sản xuất đường, ở mức hiện là 410 USD/ tấn.

Vốn đã chịu thiệt hại nặng nề từ đại dịch Covid-19 và tình trạng đường nhập lậu tràn lan… Giờ đây, trước sức ép từ giá đường nhập khẩu giảm mạnh, ngành mía đường Việt Nam càng gặp nhiều khó khăn. Trước đây, có 40 nhà máy mía đường thì trong niên vụ 2019-2020 chỉ còn 29 nhà máy hoạt động. Trong niên vụ mới, dự báo sẽ là 1 năm tiếp tục khó khăn với ngành mía đường Việt Nam.

Giải pháp đảm bảo cạnh tranh công bằng

Đứng trước sức ép cạnh tranh, nhiều nước đã đề xuất các giải pháp ứng phó và bảo vệ ngành mía đường nội địa. Đơn cử như là Brazil. Mỗi năm, Chính phủ nước này trợ cấp trực tiếp hoặc gián tiếp 2,5 tỷ USD cho ngành mía đường. Đồng thời cũng tập trung nghiên cứu nhiều giống mía mới. Với những khả năng chịu hạn, chịu ngập, chống sâu bệnh cao, sẵn sàng thích ứng với việc biến đổi khí hậu…

Trong khi đó, Chính phủ Ấn Độ hiện công khai trợ giá đường xuất khẩu. Bình quân cứ mỗi kg đường Ấn Độ xuất khẩu ra thế giới, sẽ được trợ giá khoảng 3.000 đồng.

Các biện pháp phòng vệ thương mại được áp dụng đều đem lại hiệu quả tích cực cho các ngành sản xuất. Giúp cho các nước này khắc phục thiệt hại do sự gia tăng của hàng nhập khẩu gây ra. Từng bước giúp ngành sản xuất đường nội địa phát triển.

Các đề xuất phòng vệ thương mại của Việt Nam

Tính đến tháng 11/2020, Bộ Công thương đã khởi xướng điều tra 21 biện pháp phòng vệ thương mại. Gồm 13 vụ việc chống bán phá giá, 1 vụ việc chống trợ cấp, 6 vụ việc tự vệ và 1 vụ việc chống lẩn tránh biện pháp tự vệ với nhiều sản phẩm bao gồm đường…

Cụ thể, khi các biện pháp phòng vệ thương mại được triển khai chặt chẽ. Người nông dân có thể bán được mía với giá tương đồng các nước tham gia ATIGA. Với lợi nhuận từ mía gia tăng giúp cho người dân yên tâm canh tác và gắn bó với cây mía hơn. Trong khi đó, doanh nghiệp sẽ đảm bảo thu mua mía nguyên liệu và không bị ép bán lỗ.

Với những phương án ứng phó và giải pháp này. Hi vọng rằng ngành mía đường thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng sẽ sớm tái lập môi trường cạnh tranh công bằng. Tạo cơ hội cho người nông dân trồng mía tăng thu nhập, ổn định cuộc sống. Từ đó hướng đến phát triển đời sống bền vững

Xem tiếp: Điểm Sáng Cho Tình Hình Gạo Châu Á, Đậu Tương Được Phục Hồi Ở Mỹ

Nguồn: cafef

Ngọc Lân