Việt Nam có thâm niên xuất khẩu gạo khoảng 30 năm. Còn ở Campuchia mới bắt đầu xuất khẩu gạo từ năm 2008. Tuy nhiên gạo Campuchia đã lọt top 5 nước xuất khẩu vào EU, xuất sang Trung Quốc cũng tăng trưởng mạnh. Trong khi đó gạo Việt đang ngày càng đuối sức.
Gạo Việt Nam sau Campuchia về chất lượng?
Nếu xét về sản lượng gạo xuất khẩu, Campuchia không phải là đối thủ của Việt Nam. Mỗi năm nước ta xuất khẩu khoảng từ 5-7 triệu tấn gạo, đứng top 3 thế giới. Năm 2018, Việt Nam xuất khẩu khoảng hơn 6 triệu tấn gạo trong khi Campuchia chỉ vỏn vẹn 626.225 tấn gạo các loại.
Nhưng xét về chất lượng và thương hiệu trên thị trường thế giới. Gạo Campuchia có thể tự hào sánh ngang với gạo Thái Lan. Còn Việt Nam thì có vẻ đang dần đuối sức trong cuộc đua chất lượng. Trên thực tế, tại hội nghị cao cao cấp được tổ chức cuối năm 2018 tại Hà Nội, gạo thơm Campuchia đã giành chiến thắng và đây là lần thứ 4 gạo thơm nước này đạt giải nhất gạo ngon nhất thế giới.
Campuchia hiện nay đã lọt top 5 nước xuất khẩu gạo hữu cơ vào thị trường EU. Chỉ sau các nước Mỹ, Pakistan, Ấn Độ và Thái Lan. Xét về thị trường xuất khẩu, gạo Việt xuất khẩu sang 150 quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới. Đa phần đều ở phân khúc thấp, gạo giá rẻ. Trong khi đó Campuchia mới chỉ xuất khẩu ra vài chục nước trên thế giới, nhưng lại chủ yếu đánh chiếm ở những thị trường khó tính.
Sản xuất gạo sạch hữu cơ cạnh trạnh Thái Lan, Việt Nam
Một chuyên gia trong ngành gạo của Campuchia tiết lộ, họ đặt ưu tiên sản xuất gạo hữu cơ và gạo sạch được sản xuất theo tiêu chuẩn bền vững. Những giống lúa này sẽ làm cho gạo Campuchia cạnh tranh hơn.
Không chỉ đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường cao cấp như EU và Mỹ. Theo báo cáo của Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản (Bộ NN-PTNT) dẫn số liệu từ CRF cho thấy, xuất khẩu gạo của nước này sang Trung Quốc đã tăng mạnh trong 9 tháng đầu năm nay. Với số lượng 157,8 ngàn tấn, tăng 44% so với cùng kỳ năm ngoái. CFR kỳ vọng có thể xuất được 300.000 tấn trong hạn ngạch và hướng đến mục tiêu 400.000 tấn.
Trái với Campuchia, kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam sang Trung Quốc đang sụt giảm mạnh.
Gạo Việt Nam xuất sang Trung Quốc giảm tới 67%. Trung Quốc cũng không còn nằm top thị trường xuất khẩu nhiều nhất của gạo Việt Nam.
Trao đổi với báo giới, Bộ trưởng NN-PTNT Nguyễn Xuân Cường thừa nhận năm nay thị trường có sự thay đổi đột biến. Trung Quốc vốn nhập khẩu tới 2 triệu tấn gạo mỗi năm thì từ đầu năm 2019 đến nay mua chưa tới 400.000 tấn. Thị trường 1,4 tỷ dân này hiện chỉ chiếm hơn 8% tổng giá trị xuất gạo của Việt Nam.
Gạo Việt mở đường tìm thị trường mới
Báo cáo mới nhất của Cục Chế biến và phát triển thị trường nông sản cho thấy, gạo Việt Nam xuất khẩu đang sụt giảm mạnh. Cụ thể, kim ngạch xuất 10 tháng đầu năm 2019 ước đạt 5,56 triệu tấn và 2,43 tỷ USD. Tăng 6,1% về khối lượng nhưng lại giảm tới 9,1% về giá trị so với cùng kỳ năm 2018.
Điều đáng nói, gạo 5% tấm của Việt Nam từ 330-340 USD/tấn tăng lên 350 USD/tấn (FOB cảng Sài Gòn) – đứng ở mức cao nhất trong 2 tháng qua. Song con số này vẫn thua giá gạo 5% tấm cùng loại của Ấn Độ (365-370 USD/tấn) và Thái Lan (395-400 USD/tấn). Philippines đứng đầu về thị trường nhập khẩu gạo của Việt Nam với 35,1% thị phần, dự báo sẽ tiếp tục khởi sắc.
Mở rộng hướng xuất khẩu hơn nữa trong tương lai
Theo Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường, ngành lúa gạo đang gặp nhiều khó khăn. Các doanh nghiệp, người nông dân chuyển dịch thị trường rất tốt. Đặc biệt, xuất khẩu gạo đã mở rộng xuất khẩu sang thị trường châu Mỹ. Ngoài ra, cũng cần thúc đẩy, mở rộng thị trường khu vực châu Phi, Trung Đông. Hay đến những thị trường có khoảng cách địa lý gần như Indonesia, Philippines.
“Chúng ta vẫn giữ vững an ninh lương thực và xuất khẩu một phần phù hợp. Ngoài ra, vấn đề cần quan tâm tiếp theo là tổ chức lại thị trường trong nước để đảm bảo gạo có chất lượng, bao bì, khả năng cung ứng tốt”, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.
Gạo Việt là mặt hàng xuất khẩu truyền thống, phải cạnh tranh để thay đổi, phát triển. Theo đó, phải thúc đẩy gỡ khó trong xuất khẩu sang Trung Quốc, cùng với đó đẩy mạnh xuất khẩu sang các thị trường khác như Philippines, châu Phi.
Xem tiếp: Phật Thủ Được Ghép Trên Cây Bưởi – Thú Chơi Cây Độc Đáo Dịp Tết
Nguồn: cafef.vn